Куды звярнуцца?
Непазбежна ўзнікаюць пытанні. У чые абавязкі ўваходзіць дастаўка да сервіснага цэнтра тавару з дэфектам? Да каго звяртацца, калі спажывецкія правы парушаны? Колькі каштуе такая дапамога?
У першую чаргу садзейнічанне акажуць у аддзеле гандлю і паслуг Полацкага райвыканкама. Акрамя таго, атрымаць неабходную кансультацыю і дапамогу можна ў Полацкай раённай арганізацыі па абароне правоў спажыўцоў. Усяго ў Віцебскай вобласці такіх дзейнічае 3 (яшчэ ў Наваполацку і Талачыне).
- Мы імкнемся да таго, каб правы спажыўцоў былі максімальна абаронены, таму аднаўленне дзейнасці раённай арганізацыі вітаем, - адзначыла ўпаўнаважаны па абароне правоў спажыўцоў Полацкага райвыканкама - начальнік аддзела гандлю і паслуг Наталля Шаўкун. — Спецыялісты гатовы падказаць алгарытмы дзеянняў, звярнуцца з прэтэнзіяй да вытворцы або прадаўца, а таксама ў суд з іскам аб абароне правоў і законных інтарэсаў спажыўцоў, прадставіць грамадзян у судзе.
Прымусіць пакупніка несці тавар у сэрвісны цэнтр прадавец таксама не можа. Як і прымусіць адпраўляць яго поштай. Іншая справа, што часам спажыўца «падціскаюць» час ці абставіны, таму ён хоча вырашыць усё няхай і за ўласныя сродкі, але хутка.
«Я не ведаю сваіх правоў, дапамажыце…»
— Паслугі мы аказваем бясплатна, — гаворыць прадстаўнік Полацкай раённай арганізацыі па абароне правоў спажыўцоў Ігар Забароўскі. - Па сутнасці, наша арганізацыя - гэта аб'яднанне на аснове агульнасці інтарэсаў, што прадугледжана заканадаўствам Рэспублікі Беларусь. Мэта - дапамагчы. Бывае, вядома, што і пакупнік апыняецца не маючым рацыю. Ёсць таксама асобная катэгорыя - спрытнякі, якія спрабуюць тыраніць прадаўцоў або вытворцаў. Гэта не мае нічога агульнага з абгрунтаванымі патрабаваннямі.
— Як правіла, размова пачынаецца са слоў «Мне здаецца, што мяне падманулі…» або «Я не ведаю сваіх правоў, дапамажыце», — расказвае спецыяліст. — Першасныя рэкамендацыі мы даем па тэлефоне, а вось калі ад прадаўца ці выканаўцы паслуг ці работ прыходзіць неправамерная адмова, заключаем дамову на аказанне паслуг на бязвыплатнай аснове і працягваем працаваць.
Усе прэтэнзіі да прадаўца
Вельмі часта спажыўцы ідуць з прэтэнзіяй па якасці тавара не па адрасе - у сэрвісную арганізацыю. У той час як усе прэтэнзіі па якасці тавара павінны быць прад'яўлены прадаўцу.
Толькі пасля пацверджання недахопу спажывец па ўласным меркаванні выбірае, што рабіць: патрабаваць памяншэнне кошту або вяяртанне грошай, змяняць тавар на якасны, ухіляць недахопы.
Ігар Забароўскі таксама тлумачыць: паняцці праверкі якасці і экспертызы нярэдка блытаюць. Калі спажывец звяртаецца да прадаўца з прэтэнзіяй аб неналежнай якасці тавара, апошні абавязаны яго прыняць і правесці праверку якасці, у тым ліку і з прыцягненнем рамонтнай арганізацыі (пры наяўнасці неабходнасці).
- Калі паміж спажыўцом і прадаўцом узнікае спрэчка, прадавец абавязаны правесці экспертызу тавару за свой кошт, - кажа спецыяліст. - Працуе незалежны эксперт. Калі будзе зроблена выснова, што вінаваты спажывец, аплаціць рамонт давядзецца яму самому.
А як зрабіць з тэлефонам?
Непрыемныя сітуацыі з гаджэтамі, набытымі ў інтэрнэт-крамах, - адны з самых распаўсюджаных. Што ж рабіць? Калі гарантыйны тэрмін не скончыўся, трэба адправіць на адрас прадаўца (поштай на юрыдычны адрас, электроннай поштай, СМС, паведамленнем у мэсэнджэры) ліст-прэтэнзію з апісаннем і фатаграфіяй, пазначыць патрабаванні (памяншэнне цаны, замена тавару, ліквідацыю недахопу або вяртанне выплачаных за тавар грошай, калі з моманту пакупкі прайшло менш за 30 дзён або ў тавары істотны дэфект).
Прадавец абавязаны адказаць і, у выпадку адмовы ў задавальненні патрабавання спажыўца, даказаць, што недахопы ўзніклі па віне спажыўца. Варта звярнуць увагу на тое, што пры перадачы тэлефона (як і любога іншага тавара) павінен быць аформлены акт прыёму-перадачы. Пры гэтым прадавец не мае права патрабаваць перадачы яму арыгінала чэка на набыццё тавару.
Так што, з аднаго боку, пры куплі анлайн ёсць пэўная выгада, але, з другога, калі нешта ідзе не так, выдаткі па выкананні гарантыйных абавязацельстваў часам аказваюцца на парадак вышэй зэканомленых сродкаў.
Ігар Забароўскі парэкамендаваў не спакушацца нізкімі коштамі, а набываць тавары ў правераных, мясцовых прадаўцоў.
За месяц у Полацкую раённую арганізацыю па абароне правоў спажыўцоў звяртаецца ў сярэднім да двух дзясяткаў грамадзян. Часцей за ўсё за разавымі кансультацыямі, але асобныя, больш складаныя, справы застаюцца ў выглядзе бягучых, якія перарастаюць у судовыя разборы. Характэрна, што нядаўна спецыялісты дапамаглі сям'і, якая замовіла ў нядобрасумленных вытворцаў кухонны гарнітур і дзве шафы-купэ, вярнуць суму ў 13 тысяч беларускіх рублёў. Уражвае! Запішыце нумар тэлефона арганізацыі 8(029)510-89-92. А мы на старонках газеты будзем расказваць падрабязней пра самыя цікавыя выпадкі з яе практыкі ў новай рубрыцы «Куток спажыўца».