Без ведама дарослых
Злачынцы часцей за ўсё ўсталёўваюць кантакты з дзецьмі ў чатах, па электроннай пошце ці на форумах. Яны імкнуцца прыцягнуць падлетка ўвагай, клопатам і нават падарункамі, звычайна добра дасведчаныя аб музычных захапленнях моладзі. Таму падлеткі часта звяртаюцца да віртуальных сяброў. Як правіла, гэта дзеці, якія не знаходзяць разумення ў сваіх блізкіх, з цяжкасцю заводзяць сяброў у школе, у двары.
Злачынная схема
Зламыснік вызначае патэнцыйна ўразлівых дзяцей, якія здаюцца адзінокімі, засмучанымі, тых, хто шукае дапамогі і падтрымкі.
Пасля ўсталявання кантакту дзіця ці падлетак паддаецца перакананню перайсці з публічнага чата ў больш зацішнае месца. Пасля згоды пачынаецца больш інтэнсіўны працэс збліжэння, абмеркаванне інтымных пытанняў, спробы аслабіць маральныя забароны. Злачынцы паступова ацэньваюць магчымасць сустрэчы з дзецьмі ў рэальным жыцці. Падобная тактыка ў далейшым прыводзіць да таго, што непаўналетні згаджаецца.
Абранае ў якасці ахвяры дзіця можа быць залучана ў выраб парнаграфіі. Пасля гэта дае злачынцу дадатковы сродак для кантролю падлетка. Шантажу могуць падвяргацца бацькі дзіцяці.
У групе рызыкі
Ахвярамі гвалту ў кіберпрасторы часцей за ўсё становяцца дзеці, якія пакутуюць ад жорсткага абыходжання ў рэальным жыцці, знаходзяцца ў сацыяльна ці эканамічна цяжкім становішчы, пацярпелі ад любога віду гвалту, якія валодаюць нізкай самаацэнкай; выхаванцы дзіцячых дамоў, інтэрнатаў, прытулкаў. Аднак у апошні час прыходзіцца чуць пра выпадкі, калі ў выраб порна залучаюцца дзеці з забяспечаных і вонкава шчасных сем'яў. На жаль, такая «мода» прыводзіць да таго, што падлеткі самі гатовы размяшчаць падобныя фатаграфіі ў сацсетках або высылаць віртуальным сябрам.
Важна - абараніць
Падлеткі часта не вераць, што дарослыя здольныя зразумець іх і дапамагчы, асцерагаюцца, што ім забароняць карыстацца кампутарам. Эфектыўным механізмам спынення насілля ў кіберпрасторы з'яўляецца фарміраванне інфармацыйнай культуры ў непаўналетніх, навучанне іх правілам бяспекі. Неабходна стаць сябрам свайму дзіцяці, цікавіцца яго захапленнямі і абмяркоўваць узнікаючыя праблемы. Тлумачыць, што не варта дасылаць віртуальным знаёмым свае фатаграфіі і асабістую інфармацыю, скласці правілы бяспечных паводзін у Інтэрнэце. Важна памятаць, што шкода, якая прычыняецца дзецям і падлеткам у віртуальным асяроддзі або з дапамогай яго, уяўляе сабой акты рэальнага гвалту і мае наступствы ў рэальным свеце.
Віды гвалту ў кіберпрасторы:
— Прыставанне, або «абходжванне», у сетцы (grooming) — уваходжанне дарослага чалавека ў давер да дзіцяці з мэтай выкарыстаць яго ў далейшым для сэксуальнага задавальнення.
— Кібербулінг, мэта якога выклікаць страх і дамагчыся падпарадкавання.
— Дэманстрацыя матэрыялаў, якія не адпавядаюць узросту дзіцяці.
Па словах падлеткаў, яны атрымліваюць інфармацыю і запрашэнні ў клубы самагубцаў, прапановы ўступіць у дэструктыўныя секты. У апошні час з'явілася новая небяспека ў выглядзе так званых «лічбавых наркотыкаў». Вытворчасць, распаўсюджванне і выкарыстанне дзіцячай парнаграфіі і матэрыялаў, якія паказваюць сэксуальны гвалт над дзецьмі, з'яўляецца адным з вiдаў гвалту над імі ў кіберпрасторы. Дзіцячая парнаграфія - адзін з самых даходных відаў крымінальнага бізнесу.
Калі ў Вас узніклі пытанні, праблемы, Вы не ведаеце, што рабіць, псіхолагі і спецыялісты ДУ «Тэрытарыяльны цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Полацкага раёна» заўсёды дапамогуць Вам разабрацца ў сітуацыі, якая склалася, і акажуць падтрымку і садзейнічанне ў вырашэнні праблемы па тэлефоне даверу 46-17-95. Наш адрас: г.Полацк, вул.Францыска Скарыны, 12, каб. №№24, 25.
М.М. Аніськовіч,
дырэктар ТЦСАН
Полацкага раёна.
