Чысты газ не мае колеру і паху. Для таго, каб чалавек мог своечасова выявіць небяспеку, у газ дадаецца рэчыва, якое мае рэзкі і непрыемны пах, — адарант.
Газ не таксічны, але значная яго канцэнтрацыя ў паветры прыводзіць да кіслароднага галадання і ўдушша.
Прыродны газ лягчэйшы за паветра і таму пры выхадзе з трубаправода падымаецца ўверх. Звадкаваны газ, які пастаўляецца ў балонах і запаўняецца ў рэзервуарныя ўстаноўкі, наадварот цяжэй паветра, у сувязі з чым уяўляе вялікую небяспеку, бо ў выпадку ўцечак можа запасіцца ў памяшканні кухні ці, што яшчэ горш, у склепе.
Меры бяспекі, якія неабходна выконваць пры карыстанні газам сфармуляваны ў асноўным нарматыўным дакуменце, які дзейнічае ў Рэспубліцы Беларусь — Правілах карыстання газам у побыце, зацверджаных пастановай Савета Міністраў. Захаванне простых правіл - галоўная ўмова бяспечнай эксплуатацыі газавымі прыборамі.
Каб пазбегнуць узнікнення аварыйных сітуацый і няшчасных выпадкаў забараняецца:
— дапускаць да карыстання газавымі плітамі дзяцей да 12 гадоў, іншым газавыкарыстоўваючым абсталяваннем - дзяцей да 14 гадоў, недзеяздольных асоб, прызнаных такімі ва ўстаноўленым парадку, асоб, якія знаходзяцца ў стане алкагольнага або наркатычнага ап'янення, а таксама асоб, якія не прайшлі інструктаж і якія не ведаюць правіл бяспечнага карыстання гэтым абсталяваннем;
— карыстацца газавыкарыстоўваючым абсталяваннем у выпадку яго няспраўнасці, пры выяўленні паху газу, няспраўнасці газаправодаў, адключаючай арматуры, прыбораў аўтаматыкі бяспекі;
— пакідаць адкрытымі вентылі балонаў (калі балон устаноўлены ў памяшканні), краны, якія знаходзяцца перад газавыкарыстоўваючым абсталяваннем і на ім, пасля заканчэння карыстання газавыкарыстоўваючым абсталяваннем;
— пакідаць без нагляду працуючае газавыкарыстоўваючае абсталяванне, акрамя разлічанага на бесперапынную працу і абсталяванага адпаведнай аўтаматыкай бяспекі;
— выкарыстоўваць для абагравання памяшканняў газавыкарыстоўваючае абсталяванне, прызначанае для прыгатавання ежы;
— рабіць самавольнае падключэнне, адключэнне газавыкарыстоўваючага абсталявання і яго перастаноўку з прымяненнем зваркі, а таксама перападключэнне на далучальны гнуткі шланг, разборку гэтага абсталявання і яго рамонт, умешвацца ў работу індывідуальных прыбораў уліку расходу газу;
— прывязваць да газаправодаў вяроўкі, нагружаць газаправоды і выкарыстоўваць іх у якасці апор;
— сушыць рэчы над полымем гарэлак газавай пліты;
— выкарыстоўваць для сну памяшканні, у якіх устаноўлена газавыкарыстоўваючае абсталяванне;
— прымяняць агонь для выяўлення ўцечкі газу з газаправодаў, газавыкарыстоўваючага абсталявання;
— падлучаць да газавыкарыстоўваючага абсталявання самаробныя гарэлкі і іншыя прыстасаванні, уносіць змены ў канструкцыю газавага абсталявання;
— эксплуатаваць газавыкарыстоўваючае абсталяванне пры няспраўнасці дымавых і вентыляцыйных каналаў, адсутнасці цягі, а таксама без наяўнасці актаў праверкі тэхнічнага стану дымавых і вентыляцыйных каналаў, якія выдаюцца спецыялізаванай арганізацыяй, або пры пратэрмінаваных такіх актах або адсутнасці запісаў у часопісах уліку вынікаў паўторнай праверкi і прачысткі дымавых і вентыляцыйных каналаў пры наяўнасці пасведчання аб праходжанні навучання на права выканання работ па паўторнай праверцы і прачыстцы дымавых і вентыляцыйных каналаў;
— зрываць пломбы, устаноўленыя вытворцамі і газазабяспечваючымі арганізацыямі на індывідуальных прыборах уліку расходу газу, адключаючых прыладах, газавыкарыстоўваючым абсталяванні, парушаць цэласнасць пламбуючага матэрыялу і самавольна падключаць газавыкарыстоўваючае абсталяванне пасля яго адключэння газазабяспечваючымі арганізацыямі;
- пры газіфікацыі жылога дома ад IБУ вырабляць зліў СУГ з балона, напаўненне і падагрэў балона, эксплуатаваць балон з уцечкамі газу або прыкметамі зносу ўшчыльняльных матэрыялаў, механічнымі пашкоджаннямі, перадаваць балон з СУГ іншым асобам;
— карыстацца газавыкарыстоўваючым абсталяваннем са скончаным тэрмінам эксплуатацыі пры адсутнасці станоўчых вынікаў праведзенага комплексу работ па вызначэнні яго тэхнічнага стану;
— парушаць устаноўленыя заканадаўствам абмежаванні па выкарыстанні ахоўных зон аб'ектаў газаразмеркавальнай сістэмы;
— здзяйсняць замену балонаў з СУГ на IБУ пры адсутнасці пасведчання на права самастойнай замены балона, адпаведнага запісу ў тэхнічным пашпарце;
- захоўваць балоны з СУГ ў не падлучаным да IБУ стане;
- усталёўваць балоны з СУГ у жылых памяшканнях, памяшканнях без натуральнага асвятлення, на балконах і лоджыях, у цокальных і падвальных памяшканнях;
— выкарыстоўваць СУГ у балонах для іншых мэт, не прадугледжаных праектам (эскізам) на мантаж IБУ;
— перашкаджаць рабоце сістэмы вентыляцыі і сістэмы дымавыдалення.
Таксама трэба памятаць:
— перад уключэннем газавыкарыстоўваючага абсталявання неабходна пераканацца, што ўсе краны на ім і падводзячым газаправодзе знаходзяцца ў становішчы «закрыта»;
— перад кожным выкарыстаннем газавых воданагравальнікаў і ацяпляльнага газавага абсталявання неабходна правяраць цягу ў адпаведнасці з тэхнічнымі (эксплуатацыйнымі) дакументамі вытворцы;
- памяшканні, у якіх устаноўлена газавыкарыстоўваючае абсталяванне, неабходна праветрываць. Дэфлектары (дэкаратыўныя рашоткі) вентыляцыйных каналаў павінны быць увесь час адчыненыя. У кватэрах на час працы газавыкарыстоўваючага абсталявання неабходна забяспечыць работу вентыляцыі і прыток свежага паветра.
— пры эксплуатацыі газавыкарыстоўваючага абсталявання трэба выконваць патрабаванні, выкладзеныя ў інструкцыях па яго эксплуатацыі.
- пры эксплуатацыі газавых пліт неабходна выконваць наступныя патрабаванні:
ажыццяўляць пастаяннае назіранне за працуючай газавай плітой. Пры закіпанні змесціва посуду зменшыць полымя паваротам ручкі крана гарэлкі;
пры карыстанні духаваой шафай перыядычна назіраць за працай гарэлак праз назіральнае акно, якое знаходзіцца на дзверцах шафы. У выпадку згасання полымя гарэлкі варта зачыніць усе краны гарэлак газавай пліты і кран на ўваходзе да газавай пліты, выветрыць шафу, каб пазбегнуць «выбуху»" газу і пры неабходнасці ажыццявіць распальванне гарэлкі;
гарэлкі газавай пліты, іх каўпачкі, рашоткі, падгарэлачныя лісты і іншыя часткі пліты перыядычна прамываць мыйнымі сродкамі.
- пры эксплуатацыі праточных газавых воданагравальнікаў варта ўлічваць, што яны працуюць толькі пры пэўным ціску вады (прадугледжаным тэхнічнымі дадзенымі апарата і кіраўніцтвам па эксплуатацыі). У выпадку, калі пры зніжэнні ціску вады гарэлка воданагравальніка загасне, неабходна зачыніць усе краны. Распальваць гарэлку воданагравальніка можна толькі пасля аднаўлення намінальнага ціску патоку вады.
Пры з'яўленні ў памяшканні паху газу варта неадкладна:
спыніць карыстанне газавыкарыстоўваючым абсталяваннем (перакрыць краны, якія знаходзяцца перад газавыкарыстоўваючым абсталяваннем і на ім, або вентыль балона), адкрыць вокны для праветрывання памяшкання, неадкладна паведаміць у спецыялізаванае падраздзяленне газазабяспечваючай арганізацыі.
пры гэтым у памяшканні забараняецца карыстацца адкрытым агнём, электразванкамі, паліць, уключаць і выключаць электраасвятленне і электрапрыборы. Неабходна таксама выдаліць з загазаванага памяшкання людзей і хатніх жывёлін.
Пры паху газу тэлефануйце 104
