Наш шлях развіцця
Працаваць над дадзеным законапраектам прыйшлося ў асаблівых умовах. Аналагаў падобнаму «народнаму вечу» ў свеце не знайсці. Такая палітычная сістэма - самабытная, абкатаная гадамі, і гэта не дае магчымасці Захаду для маніпулявання. Эксперты падкрэсліваюць: інстытуалізацыя гэтага органа дазваляе ўмацаваць палітычную сістэму, пры гэтым не аслабляючы прэзідэнцкую ўладу. Такім чынам, фармавацца Усебеларускі народны сход будзе на парытэтнай аснове. Увойдуць у яго прадстаўнікі органаў улады, судовай у тым ліку, дэпутацкага корпуса, грамадзянскай супольнасці. Людзі, увогуле, вельмі аўтарытэтныя. Лімітавая колькасць - не больш за 1200 чалавек. Старшыня Цэнтральнай выбарчай камісіі Ігар Карпенка звяртае ўвагу: УНС ні ў якім разе не падменіць дзейнасць іншых органаў. Так, пэўныя функцыі па даручэнні Прэзідэнта будуць пераразмеркаваны. Скажам, старшыня і член ЦВК стануць абірацца якраз дэлегатамі УНС, але асноўная роля збору ўсё ж у іншым. Кіраўнік ЦВК адзначае:
— У першую чаргу гэта стратэгічнае вызначэнне развіцця дзяржавы, грамадства, зацвярджэнне праграм сацыяльна-эканамічнага развіцця. Фактычна ён будзе вызначаць перспектыву развіцця краіны на пэўны перыяд.
СКАЗАНА
Аляксандр Лукашэнка, Прэзідэнт Беларусі:
— УНС павінен аб'яднаць дэлегатаў ад усіх рэгіёнаў і пластоў насельніцтва, прадстаўнікоў улады і нашага грамадства. Разам, талакой можна пераадолець любыя перашкоды, знайсці выйсце з самай складанай сітуацыі. Сход - апора і для народа, і для ўлады. Важна, каб непасрэдна людзі прымалі рашэнні, на якія потым будуць абапірацца і дзяржаўныя органы. Гэта значыць, нам лягчэй будзе працаваць, калі гэтая талака (1,2 тысячы, ці колькі вы прапануеце чалавек), збяруцца прадстаўнікі адтуль, знізу, якія бачаць цэны ў крамах, гайкі круцяць і хлеб высейваюць, і прымуць рашэнне, у якім кірунку рухацца.
На нарадзе па пытаннях фарміравання Усебеларускага народнага сходу і змянення выбарчага заканадаўства, 20 кастрычніка 2022 года.
Улада ў звязцы з народам
Папулярнае сягоння пытанне: як стаць дэлегатам? Распрацоўшчыкі законапраекта прапануюць як мінімум абрацца дэпутатам мясцовага Савета і ўжо адтуль ініцыяваць уласнае вылучэнне. Або складацца ў масавай грамадскай арганізацыі краіны: няхай гэта будзе ў «Белай Русі», Беларускім рэспубліканскім саюзе моладзі, Беларускім саюзе жанчын. Ці ж у прафсаюзах. І ўжо там напрацоўваць сваю палітычную вагу. Квота немаленькая - 400 чалавек. Старшыня Беларускага саюза жанчын, дырэктар прадстаўніцтва Міждзяржаўнай тэлерадыёкампаніі «Мір» у Беларусі Вольга Шпілеўская звяртае ўвагу, што такая колькасць дэлегатаў грамадзянскай супольнасці ў вышэйшым прадстаўнічым органе адкрыта дэманструе, што нашай краінай, па сутнасці, кіруе народ.
— І Прэзідэнт у нас нездарма народам абраны, у адрозненне ад многіх краін, дзе наогул ёсць вельмі вялікія пытанні наконт таго, ці мае дачыненне народ да таго ўрада, які гэтымі краінамі кіруе, — абазначае яна. - Як нас спрабавалі разгайдаць у 2020 годзе? Распавядалі, што ўлада аддзялілася ад народа, што на вуліцу выйшаў менавіта народ… А значыць, цяпер, калі нас наступным разам паспрабуюць «качаць» (а рабіць яны гэта будуць увесь час), гэта ўжо будзе разгойдванне не канкрэтнага лідэра, не канкрэтных прадстаўнікоў улады, а разгойдванне ўсяго народа.
Ужо зараз узнікла дыскусійнае пытанне: хто менавіта павінен мець права вылучаць сваю кандыдатуру на УНС ад грамадзянскай супольнасці — члены буйных грамадскіх арганізацый ці ж прадстаўнікі працоўных калектываў?
— У нас сёння дастатковая колькасць грамадскіх арганізацый, палітычных партый, прызначаных для таго, каб аб'яднаць менавіта лідэраў, — гаворыць Вольга Шпілеўская.
— Лідэрам чалавек сам па сабе быць не можа, за ім павінны ісці людзі, чые інтарэсы ён прадстаўляе. Патэнцыйны дэлегат павінен не проста заявіць сваю імгненную пазіцыю, а пацвердзіць яе канкрэтнымі справамі. Што да працоўных калектываў, то яны ў грамадскіх аб'яднаннях прадстаўлены шырока. У Беларускім саюзе жанчын ёсць жанчыны аховы здароўя, жанчыны вёскі, прадстаўніцы прамысловасці - найбуйнейшых прадпрыемстваў. Менавіта там сабраліся самыя актыўныя і канструктыўныя, здольныя прымаць рашэнні, браць на сябе адказнасць і працаваць у камандзе.
Важнае звяно
Немалаважнай бачыцца і прысутнасць у ліку дэлегатаў Усебеларускага народнага сходу дэпутатаў мясцовых Саветаў. Менавіта яны, падкрэслівае старшыня Гродзенскага абласнога Савета дэпутатаў Алена Пасюта, з'яўляюцца транслятарамі ідэй народа:
— Мы доўга казалі пра тое, як павысіць статус дэпутата, у тым ліку першаснага звяна. Бо гэта тыя людзі, якія непасрэдна ведаюць, як жыве народ на месцах, якія праблемы яны абмяркоўваюць, з чым згодны, з чым не згодны. Для мяне вельмі важна, каб ва УНС патрапілі не толькі ініцыятыўныя лідэры, але і прафесіяналы. Усебеларускаму народнаму сходу давядзецца вырашаць вельмі сур'ёзныя глабальныя пытанні. Ці гатовы будуць нашы дэпутаты прафесійна ўключацца ў іх абмеркаванне? Разам з тым хочацца, каб дэлегаты УНС карысталіся аўтарытэтам, каб людзі іх слухалі.
Неабходна даносіць грамадству правільную інтэрпрэтацыю падзей і працэсаў, якія адбываюцца ў дзяржаве. Не сакрэт, што сёння шмат хто цікавіцца палітыкай, але далёка не ўсе ў ёй разбіраюцца. Дэлегаты ВНС будуць прымаць рашэнні дзяржаўнай важнасці і тлумачыць іх значэнне людзям напрамую.
Дыялог на высокім узроўні
Законапраект сягоння абмяркоўваецца ўсёй краінай. Улада ў Беларусі ўжо даўно з народам у прамым дыялогу. Дэпутаты, палітолагі, эксперты, кіраўнікі грамадскіх аб'яднанняў, іншыя кампетэнтныя спецыялісты зноў пайшлі ў людзі: на прадпрыемствы і ў арганізацыі, у школы і вышэйшыя навучальныя ўстановы. Без меркавання простых беларусаў, якім неабыякава ўласная будучыня, не абысціся. Расказаць, растлумачыць, выслухаць, прыняць да ўвагі, узяць на аловак… Палітычная актыўнасць у жыхароў нашай краіны высокая, і гэтым можна і трэба карыстацца. Намеснік старшыні Пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу па дзяржаўным будаўніцтве, мясцовым самакіраванні і рэгламенце Віктар Свіло робіць агаворку: для пачатку многія ўсё ж жадаюць проста выслухаць і зразумець.
— Я ўвесь час апелюю да дыялогавых пляцовак, якія праводзяцца напярэдадні рэферэндуму, — каментуе парламентарый. - Паказваю: глядзіце, маўляў, тыя прапановы, якія абмяркоўваліся ў той перыяд, замацаваныя не толькі ў Канстытуцыі, знаходзяць канкрэтныя абрысы ў нарматыўных актах меншай сілы. Важна, каб чалавек разумеў, што на дыялогавую пляцоўку яго не проста паклікалі паразмаўляць, што яго меркаванне ў любым выпадку пачуюць.
Так, магчыма, у рэгіёнах усё ж больш слухаюць, чым прапануюць. Людзям неабходна найперш зразумець, як канкрэтны законапраект паўплывае на іх уласнае жыццё. Але і пытаюцца часта, як будзе фармавацца УНС, ці можна простаму чалавеку стаць яго дэлегатам, задаюць пытанні аб палітычных партыях… Хаця пытанняў і прапаноў па абноўленай Канстытуцыі ў любым выпадку было значна больш. Але адзначу, што заўвагі і прапановы па выніках дыялогавых пляцовак пачынаюць паступаць і ў электронным выглядзе.
«СБ. Беларусь сёння».
Крыніца:: pvestnik.by
