У адпаведнасці з артыкулам 19 Закона Рэспублікі Беларусь ад 10 ліпеня 2007 г. № 257-З «Аб жывёльным свеце», дазваляецца рэгуляваць распаўсюджванне і колькасць птушак, якія наносяць шкоду кампанентам прыроднага асяроддзя, а таксама пагаршаюць санітарны і эстэтычны стан населеных пунктаў, жылых, вытворчых, культурна-бытавых і іншых будынкаў або збудаванняў або прычыняюць турботу жыхарам населеных пунктаў, шляхам разбурэння іх гнёздаў у перыяд з 15 жніўня па 15 лютага, размешчаных на насаджэннях у населеных пунктах, жылых, вытворчых, культурна-бытавых і іншых будынках і збудаваннях.
З 15 лютага па 15 жніўня разбурэнне гнёздаў птушак забаронена і цягне адказнасць, прадугледжаную Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях (КоАП) і іншымі заканадаўчымі актамі. Так, артыкулам 16.23 названага Кодэкса за незаконнае разбурэнне гнёздаў птушак прадугледжана адміністрацыйная адказнасць у выглядзе штрафу на фізічную асобу ў памеры да трыццаці базавых велічынь, на індывідуальнага прадпрымальніка - ад дзесяці да ста базавых велічынь, а на юрыдычную асобу - ад дваццаці да пяцісот базавых велічынь.
Акрамя таго, пры незаконным разбурэнні гнёздаў птушак пакрываецца шкода, прычыненая навакольнаму асяроддзю, якая вызначаецца па таксах, прыведзеных у дадатку да пастановы Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 11 красавіка 2022 г. № 219 «Аб таксах для вызначэння памеру кампенсацыі шкоды, прычыненай навакольнаму асяроддзю, і парадку яго вылічэння».
У выпадку разбурэння гнёздаў птушак у забаронены заканадаўствам перыяд, дадзенае дзеянне таксама можа быць расцэнена як жорсткае абыходжанне з жывёламі.
Карыстальнікі аб'ектаў жывёльнага свету, а таксама юрыдычныя асобы, індывідуальныя прадпрымальнікі, якія ажыццяўляюць гаспадарчую і іншую дзейнасць, не звязаную з карыстаннем аб'ектамі жывёльнага свету, але аказваюць шкоднае ўздзеянне на аб'екты жывёльнага свету і (або) асяроддзе іх пражывання або прадстаўляючых патэнцыйную небяспеку для іх, у мэтах абароны дзікіх жывёл абавязаны не дапускаць жорсткага абыходжання з дзікімі жывёламі.
За жорсткае абыходжанне з жывёламі прадугледжана адміністрацыйная адказнасць (артыкул 16.29 КоАП) і крымінальная адказнасць (артыкул 3391 Крымінальны кодэкс Рэспублікі Беларусь).
Адначасова нагадваем, што ў выпадку паступлення паведамлення аб выяўленні хворай, параненай, траўміраванай дзікай жывёлы, або якой пагражае гібель у выніку стыхійных бедстваў, або якая можа ўяўляць пагрозу жыццю і здароўю грамадзян, на месца яе выяўлення, у адпаведнасці з Палажэннем аб парадку ўзаемадзеяння дзяржаўных органаў, іншых арганізацый пры выяўленні хворай, параненай, траўміраванай дзікай жывёлы, або якой пагражае гібель у выніку стыхійных бедстваў, або якая можа ўяўляць пагрозу жыццю і здароўю грамадзян, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь. Беларусь ад 11 красавіка 2019 г. № 237, павінна выехаць камісія па аказанні дапамогі дзікай жывёле, дзеючая пры мясцовым выканаўчым і распарадчым органе (базавага ўзроўню).
Указаная камісія ў праве прыняць адно з наступных рашэнняў у дачыненні да дзікай жывёлы:
аб адлове дзікай жывёлы. Адлоўленая дзікая жывёла можа быць перададзена на ўтрыманне фізічнай асобе, у тым ліку індывідуальнаму прадпрымальніку, або юрыдычнай асобе з іх згоды або выпушчана ў натуральнае асяроддзе пасялення;
аб здабычы дзікай жывёлы. Дзікая жывёла можа быць здабыта ў выпадку, калі яна ўяўляе пагрозу жыццю і здароўю грамадзян або мае траўмы, несумяшчальныя з жыццём.
Рашэнне афармляецца актам аб выяўленні дзікай жывёлы і з'яўляецца падставай для прыняцця мер рэагавання.
Такім чынам, у адпаведнасці з вышэйназваным нарматыўным прававым актам, мясцовы выканаўчы і распарадчы орган абавязаны прыняць, пасля абследавання, неабходныя меры рэагавання для ліквідацыі магчымай пагрозы жыццю і здароўю грамадзян, звязанай з паводзінамі дзікай жывёлы або аказаць неабходную дапамогу жывёле.
Наваполацкая гарадская і
раённая інспекцыя прыродных рэсурсаў і
аховы навакольнага асяроддзя
