Абавязковае сярэдняе
Замест абавязковай для ўсіх агульнай базавай адукацыі (9 класаў) новай рэдакцыяй Кодэкса ўстаноўлена абавязковая агульная сярэдняя адукацыя (11 класаў).
А як быць цяперашнім дзевяцікласнікам, якія марылі праз год развітацца са школай? Яны, як і папярэднія пакаленні, змогуць атрымаць агульную сярэднюю адукацыю ў школе або ва ўстановах прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі.
12 месяцаў
Зменена працягласць навучальнага года — з 1 верасня па 31 жніўня (у ранейшай рэдакцыі Кодэкса — з 1 верасня па 1 чэрвеня). Аднак хвалявацца бацькам і дзецям не варта: летнія канікулы ніхто не адмяняў.
Новая рэдакцыя проста «узаконіла» той факт, што ўстановы адукацыі працуюць і ў летні перыяд, такім чынам, адукацыйны працэс ідзе круглы год.
Цэнтралізаваны іспыт
Выніковую атэстацыю адзінаццацікласнікаў па матэматыцы і рускай ці беларускай мове будуць праводзіць у выглядзе цэнтралізаванага іспыту. Здаваць яго навучэнцы будуць у спецыяльна вызначаных пунктах (не ў школе). Па выніках іспыту ім выдадуць сертыфікат. Ужо ў 2023 годзе ўстановы вышэйшай адукацыі будуць прымаць абітурыентаў па выніках цэнтралізаванага іспыту.
Дыстанцыйна
У Кодэксе замацоўваецца такая самастойная форма атрымання адукацыі, як дыстанцыйнае навучанне. Раней яна рэалізоўвалася або ў рамках завочнай формы атрымання адукацыі, або ў якасці эксперымента. Цяпер абітурыент зможа выбіраць гэту форму атрымання адукацыі як самастойную.
Устанаўліваецца магчымасць рэалізацыі адукацыйных праграм і з дапамогай сеткавай формы ўзаемадзеяння паміж установамі адукацыі.
Скарочаны і аптымізаваны
Існуючыя віды ўстаноў адукацыі скарочаны і аптымізаваны. Замест цяперашніх 6 відаў дашкольных устаноў застаецца 3: дзіцячы сад, санаторны дзіцячы сад і дашкольны цэнтр развіцця дзіцяці (яслі, яслі-сад, дзіцячы сад зараз будуць называцца аднолькава - дзіцячы сад). Вучэбна-педагагічныя комплексы «дзіцячы сад-пачатковая школа», «дзіцячы сад-базавая школа», «дзіцячы сад-сярэдняя школа» будуць называцца пачатковымі, базавымі і сярэднімі школамі, якім дадзена права рэалізоўваць адукацыйную праграму дашкольнай адукацыі. Выключаюцца прафтэхвучылішчы, прафесійныя ліцэі і прафесійна-тэхнічныя каледжы. Уводзіцца адзінае найменне ўстаноў прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі - каледж. Застаюцца тры віды ўстаноў вышэйшай адукацыі: інстытут, акадэмія (кансерваторыя), універсітэт.
А таксама
•Замацавана нарматыўнае фінансаванне дзяржаўных устаноў адукацыі. Аб'ём сродкаў, выдзеленых на ўстанову з бюджэту, будзе залежаць ад колькасці навучэнцаў.
•Дашкольную адукацыю можна будзе атрымліваць і дома. Гэта навацыя ўведзена ў мэтах прадастаўлення магчымасці атрымання дашкольнай адукацыі дзецям, якія па медыцынскіх паказаннях не могуць наведваць дзіцячыя сады.
•Прадугледжана магчымасць правядзення факультатыўных заняткаў у шосты школьны дзень з навучэнцамі V-XI класаў (цяпер яны праводзіліся толькі ў IX- XI класах).
•У 10 клас школ і гімназій з вывучэннем навучальных прадметаў на павышаным узроўні прадугледжаны конкурсны адбор па сярэднім бале пасведчання аб агульнай базавай адукацыі і адзнаках па прадметах, якія вучань будзе вывучаць на павышаным узроўні. Пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па вучэбных прадметах і пераможцы рэспубліканскіх конкурсаў работ даследчага характару (канферэнцый) будуць залічвацца па-за конкурсам пры выкананні названых вышэй умоў.
•Скарочаны тэрмін атрымання прафесійна-тэхнічнай адукацыі: на аснове агульнай сярэдняй адукацыі ў дзённай форме ён складзе ад 6 месяцаў да 1 года.
•Прадугледжана спыненне адукацыйных адносін з навучэнцамі, якія дасягнулі 18 гадоў, прыцягнутымі да адміністрацыйнай адказнасці за аднаразовае ўчыненне грубага адміністрацыйнага правапарушэння або да крымінальнай адказнасці.
•Уводзіцца працаўладкаванне ў лік броні для дзяцей-сірот і асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця , якія атрымалі прафесійную адукацыю: разам з дакументам аб адукацыі ім будзе выдавацца пасведчанне аб накіраванні на працу на забраніраванае працоўнае месца.
•Выпускнікам, якія навучаліся на платнай аснове і звярнуліся па накіраваннi на працу, будзе надавацца статус маладога спецыяліста.
У першы клас
Да гэтага часу ў 1 клас залічалі дзяцей, якім 6 гадоў спаўнялася да 1 верасня. Па заяве аднаго з законных прадстаўнікоў у 1 клас магло быць прынята дзіця, якому 6 гадоў спаўняецца з 1 па 30 верасня. У новай рэдакцыі Кодэкса прапісана, што ў 1 клас па-ранейшаму залічваюцца дзеці, якім 6 гадоў спаўняецца на 1 верасня прыёму. Разам з тым па заяве аднаго з законных прадстаўнікоў і на падставе рашэння педагагічнага савета кіраўнік установы адукацыі зможа прыняць у 1 клас дзіця, якому 6 гадоў спаўняецца да канца каляндарнага года, без узгаднення з Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Аб вышэйшай адукацыі
Зменена і структура вышэйшай адукацыі. З'яўляецца агульная вышэйшая адукацыя (тэрмін атрымання - 4-4,5 года), якая завяршаецца атрыманнем дыплома бакалаўра, паглыбленая вышэйшая адукацыя (1-2 гады) з атрыманнем дыплома магістра і бесперапынная вышэйшая адукацыя (5-6 гадоў).
Фота з архіва «ПВ».
Крыніца: pvestnik.by
