Нярэдна вывешаныя для рамонту транспартныя сродкі ўстанаўліваюцца на выпадковыя прадметы (драўляныя калодкі, цэглу, дошкі і да т.п.) без выкарыстання спецыяльных козелкаў з устаноўленай нагрузкай. Многія работнікі фактычна не могуць выканаць дадзенае патрабаванне, таму што наймальнікі не паклапаціліся аб наяўнасці гэтых дапаможных сродкаў.
У многіх арганізацыях, якія выконваюць тэхнічныя агляды і рамонты транспартных сродкаў, выяўлены тэхнічна няспраўныя аглядныя канавы, якія не адпавядаюць патрабаванням аховы працы, не маюць прылад, якія прадухіляюць падзенне транспартных сродкаў у іх, часта аглядныя канавы, неэксплутаваныя больш за 1 рабочую змену, не перакрываліся трывалымі драўлянымі насціламі або масткамі.
Інфармуем, што забеспячэнне здаровых і бяспечных умоў працы працуючых, занятых эксплуатацыяй аўтамабільнага транспарту, рэгламентуецца Правіламі па ахове працы пры эксплуатацыі аўтамабільнага і гарадскога электрычнага транспарту, зацверджанымі пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь і Міністэрства транспарту і камунікацый Рэспублікі Беларусь ад 6 снежня 2022 г., N 78/104 (далей - Правілы), якія пачалі дзейнічаць з 18.03.2023.
Прымяняць Правілы павінны ўсе працадаўцы, якія ажыццяўляюць дзейнасць па арганізацыі вытворчасці і працы, звязанай з эксплуатацыяй транспартных сродкаў (далей - транспарт, транспартныя сродкі). Пры гэтым арганізацыйна-прававыя формы і формы ўласнасці работадаўцаў значэння не маюць. Нагадваем, што да эксплуатацыі транспарту адносяцца наступныя віды работ (абз. 6 п. 2, п. 3 Правілаў):
- праца на транспарце;
- тэхнічнае абслугоўванне і рамонт транспарту;
- уборка і мыйка транспарту;
- захоўванне (стаянка) транспарту.
Правіламі дапускаецца буксіраваць на аглядную канаву не толькі няспраўны трамвайны вагон і тралейбус, але і аўтамабіль, аўтобус, электробус. Буксіроўка павінна рабіцца на цвёрдай счэпцы (п. 33 Правілаў).
Устаноўлены правілы, якія абавязваюць вадзіцеляў (п. 77, 81-85, 101 Правілаў):
— падаваць гукавыя сігналы пры руху транспарту заднім ходам для прадухілення ДТЗ;
— не перавозіць груз, калі ён:
- ускладняе і стварае пагрозу бяспецы дарожнага руху;
- абмяжоўвае агляднасць дарогі;
- парушае ўстойлівасць аўтамабіля;
- закрывае знешнія светлавыя прыборы;
— выкарыстоўваць лесвіцы транспарту або прыстасаванні для ўздыму на вышыню, якія выкарыстоўваюцца грузаадпраўшчыкам (пры праверцы размяшчэння, мацавання і стану грузу для ўздыму ў кузаў або спуску з яго);
— усталёўваць інвентарныя прынады фіксацыі кузава (упорную штангу, стопарныя пальцы, фіксатары), каб выключыць самаадвольнае апусканне кузава (у выпадку неабходнасці выканання работ пад паднятым кузавам аўтамабіля-самазвала, самазвалальнага прычэпа ці паўпрычэпа);
— усталёўваць у адтуліну дыска кола ахоўны відэлец адпаведнай даўжыні і трываласці або пакласці кола замочным кальцом уніз (пры напампоўванні або падпампоўванні знятага кола ў дарожных умовах);
— усталёўваць дамкрат на роўную паверхню, папярэдне паклаўшы пад яго дастатковых памераў і трываласці падшэўку (пры вывешванні транспарта на грунтавай паверхні);
— усталяваць супрацьадкатныя ўпоры пад колы з боку ўхілу (пры прыпынку на ўхіле).
Патрабаванні да памяшканняў для тэхабслугоўвання і рамонту (ч. 2, 3 п. 113 Правілаў):
1) вароты і дзверы павінны быць абсталяваны надзейнымі прыладамі для фіксацыі іх у зачыненым і адчыненым палажэннях;
2) памяшканні павінны аснашчацца ўпорамі або чаравікамі, якія ўстанаўліваюцца пад колы, і страховачнымі падстаўкамі (тумбамі, козелкамі) у адпаведнасці з тэхналагічнай патрэбнасцю.
Правіламі вызначаны віды работ, пры выкананні якіх нельга выкарыстоўваць прыстаўныя лесвіцы: зварачныя работы, работы з прымяненнем ручной электрамеханічнай, пнеўматычнай прылады (п. 115 Правілаў).
На кожнай страховачнай падстаўцы (тумбе, казялцы) павінна быць указана гранічна дапушчальная нагрузка (ч. 2 п. 176 Правілаў).
Наймальнік абавязаны забяспечыць
працуючых накаленнікамі з матэрыялу нізкай цеплаправоднасці і водапранікальнасці пры выкананні работ з упорам на калені пад транспартам, змешчаным па-за агляднай канавай, пад'ёмнікам, эстакадай. Пры выкананні такіх работ лежачы працуючых забяспечваюць ляжакамі (п. 123 Правілаў).
У дачыненні да аглядных канаў устаноўлена наступнае (п. 186 Правілаў):
- аглядавыя канавы, якія не выкарыстоўваюцца больш за адну рабочую змену, трэба перакрываць;
- для пераходу праз аглядную канаву варта ўжываць пераходныя масткі шырынёй не менш за 0,8 м;
- аглядавыя канавы і эстакады, за выключэннем канаў, абсталяваных істужачнымі канвеерамі або спецыяльным тэхналагічным абсталяваннем (у месцах яго ўстаноўкі), павінны мець прылады, якія прадухіляюць падзенне аўтамабіля ў канаву або з эстакады падчас яго перамяшчэння;
- тупіковыя надзорныя канавы дадаткова павінны мець стацыянарныя ўпоры для колаў аўтамабіля.
На пастах напампоўвання шын павінны быць таблічкі з указаннямі намінальнага ціску ў шынах у залежнасці ад віду транспарту. Вымярэнне ціску ў шынах трэба вырабляць з дапамогай манометра (дазатара) для вымярэння ціску паветра ў шынах у залежнасці ад намінальнага ціску ў шыне. Удакладнена, што пры ўсталёўцы замочнага кальца на кола выкарыстоўваецца спецыяльная мантажная лапатка без ужывання ўдарнага дзеяння. Таксама Правіламі ўстаноўлена забарона на допуск да эксплуатацыі вобада, у якога няма хаця б адной гайкі (п. 197, 204, абз. 11 п. 207 Правілаў).
Транспарт, які патрабуе рамонту, трэба захоўваць асобна ад спраўнага транспарту. Пад колы транспарту, які падлягае рамонту ці спісанню, варта ўсталёўваць супрацьадкатныя ўпоры (п. 238, 239 Правілаў).
Устаноўлены пералік дзеянняў, якія нельга рабіць пры захоўванні аўтамабільнага транспарту на пляцоўках. Так, не дапускаецца (п. 240 Правілаў):
1) устанаўліваць транспарт у колькасці, якая перавышае план расстаноўкі аўтамабільнага транспарту, памяншаць устаноўленую адлегласць паміж аўтамабільным транспартам;
2) загрувашчваць уязную браму абгароджаных пляцовак, праезды і праходы;
3) рабіць рамонтныя работы на транспарце, за выключэннем дробных тэхнічных няспраўнасцяў (непаладак);
4) пакідаць транспарт з адкрытымі гарлавінамі паліўных бакаў, а таксама пры выяўленні ў іх уцечкі паліва і масла;
5) запраўляць аўтамабільны транспарт палівам і зліваць паліва з іх;
6) зараджаць акумулятары транспарту.
Полацкі міжраённы аддзел Дэпартамента
дзяржаўнай інспекцыі працы
